ՀՀ Մարդու իրավունքների պաշտպանի աշխատակազմի և «Արև երեխաներ» երեխաների առողջության և զարգացման կենտրոն ՀԿ-ի համատեղ նախաձեռնությամբ՝ մարտի 21-ին՝ Դաունի համախտանիշով մարդկանց միջազգային օրվա կապակցությամբ, Մարդու իրավունքների պաշտպանի գրասենյակում տեղի ունեցավ հանդիպում-քննարկում: Մարդու իրավունքների պաշտպան Արման Թաթոյանն ողջունեց «Արև երեխաներ» ՀԿ-ի գործունեությունը և անդրադարձավ հասարակության մեջ Դաունի համախտանիշով երեխաների ներգրավվածության, նրանց իրավունքների պաշտպանվածության և առկա կարծրատիպային պատկերացումներին: Մարդու իրավունքների պաշտպանն անդրադարձ կատարեց նաև ներառական կրթության համակարգին՝ նշելով, որ մինչ այս համակարգին անցնելը նախ անհրաժեշտ է հասարակությանը պատրաստել: Հանդիպման ընթացքում համատեղ քննարկվեցին այն բոլոր խնդիրները, որոնց առնչվում են Դաունի համախտանիշ ունեցող երեխաները և նրանց ընտանիքները:
Դաունի համախտանիշով մարդկանց վերաբերյալ իրազեկման պակասից առաջ եկած խնդիրները բավականին խորն են նախ բուժհաստատություններում, ինչի մասին խոսեց «Արև երեխաներ» ՀԿ-ի հոգեբան Սոնա Գրիգորյանը՝ նշելով, որ ծնողը խարանի ու խտրականության է հանդիպում երեխայի ծնված իսկ օրվանից: Իսկ «Արև երեխաներ» ՀԿ-ի անդամ, արև երեխայի ծնող Արմինե Բաբախանյանը ներկայացրեց այն խնդիրները, որոնց հանդիպում են ծնողները ինչպես առողջապահական, այնպես էլ կրթական ոլորտներում: Նա նշեց, որ շատ անգամ ծնողները, սոցիալական ծանր վիճակից ելնելով, ստիպված են լինում իրենց երեխային մանկատուն հանձնել: Այս խնդրին անդրադարձավ երեխաների իրավունքների պաշտպանության բաժնի ղեկավար Էդուարդ Իսրայելյանը և քննարկվեց խնամատար ընտանիքների ու պետության կողմից նրանց վարձատրման կարևորության մասին:
«Արև երեխաներ» ՀԿ-ի հոգաբարձուների խորհրդի նախագահ Տեր Գրիգոր քահանա Գրիգորյանը շնորհակալություն հայտնեց պրն. Թաթոյանին՝ Դաունի համախտանիշով մարդկանց խնդիրների համատեղ լուծման համագործակցության համար: Տեր Հայրը մատնանշեց, որ առաջնային աջակցության կարիք ունեն մանկատներում ապրող Դաունի համախտանիշ ունեցող երեխաները և անդրադարձավ, որ այսօր մեր երկրում Դաունի համախտանիշով մարդկանց խնդիրներով զբաղվող մասնագետների պակաս է զգացվում, չկա համապատասխան գրականություն հայերեն լեզվով և առաջին գիրքը հայերենով հրատարակել է «Արև երեխաներ» ՀԿ-ն: Տեր Հայրը կարևորեց իրազեկման միջոցով հասարակության մեջ առկա կարծրատիպերը կոտրելու անհրաժեշտությունը:
Հանդիպումից հետո պրն. Թաթոյանը և երեխաների իրավունքների պաշտպանության աշխատակազմը Զորավոր Ս. Աստվածածին եկեղեցու բակում հանդիպեցին արև երեխաներին և նրանց ծնողներին: Արև երեխաները արևային և ջերմ տրամադրությամբ էին համակել բոլորին: Նրանք ծանոթացան պրն. Թաթոյանի հետ, ջերմ զրույցի բռնվեցին,
նրա կողմից նվերներ ստացան՝ իրենց իրավունքներին վերաբերող գրքույկ և գրենական պիտույքներ: Արև երեխաների ծնողներին ևս ոգևորել էր Մարդու իրավունքների պաշտպանի հետ հանդիպումը, քանի որ իրենք առիթ ունեցան իրենց հուզող հարցերի շուրջ պաշտպանի հետ զրուցել:
Դաունի համախտանիշով մարդկանց միջազգային օրն առաջին անգամ նշվել է 2006 թ-ին՝ Միջազգային և Եվրոպական «Դաուն-սինդրոմ» ասոցիացիայի նախաձեռնությամբ: Օրը և ամիսն այս իրադարձության պատահականորեն ընտրված չեն, դրանք խորհրդանշաբար արտահայտում են համախտանիշի ծագման բնությունը: Համախտանիշը կրում է այն բացահայտողի՝ անգլիացի բժիշկ Ջոն Լենգդոն Դաունի անունը: Դաունի համախտանիշը հիվանդություն չէ, այլ գենետիկ վիճակ, այն ծագում է գենետիկական անոմալիայի արդյունքում, ինչ պատճառով օրգանիզմում 46 քրոմոսոմի փոխարեն ի հայտ է գալիս 47-ը: Ըստ վիճակագրության՝ յուրաքանչյուր 700-րդ երեխան լույս աշխարհ է գալիս Դաունի համախտանիշով: Գենետիկական շեղումը, որի արդյունքում ծնվում են Դաունի համախտանիշ ունեցող երեխաներ կախված չէ ծնողների կենսակերպից, առողջական վիճակից և ազգությունից:
